تشبیهات قرآنتشبیهات قرآن، مانندکردن چیزی به چیزی در وصفی، با ادوات تشبیه است. ۱ - تعریفتشبیه از شریف‌ترین انواع بلاغت و به معنای مانندکردن چیزی به چیزی در همان وصف خودش با ادوات تشبیه است. ۲ - تعریف دیگربرخی گفته‌اند تشبیه آن است که برای مشبه، حکمی از احکام مشبه به ثابت شود و فایده آن، بیان روشن تر و رساتر مطالب پنهان، و آشکارتر کردن معنا است. ۳ - اقسام تشبیهتشبیه به اعتبارات مختلف، انواع گوناگون دارد. به اعتبار طرفین آن بر چهار قسم است: ۱. تشبیه محسوس به محسوس؛ ۲. تشبیه محسوس به معقول؛ ۳. تشبیه معقول به معقول؛ ۴. تشبیه معقول به محسوس. همچنین به اعتبار وجه شبه بر دو قسم است: تشبیه مفرد؛ تشبیه مرکب. ۴ - نسبت تشبیه و تمثیلعلمای بیان درباره نسبت «تشبیه» و «تمثیل» گفته‌اند بین آن دو عموم و خصوص مطلق است؛ یعنی هر تمثیلی تشبیه است؛ ولی هر تشبیهی تمثیل نیست. یکی از اسلوب‌های بیانی قرآن، تشبیهات آن است. به اعتراف علمای بیان، تشبیهات قرآن از متین‌ترین تشبیهات و دارای تمام محاسن بدیع و دقت‌های تصویری است. [۲]
ابو زهره، محمد، ۱۸۹۸-۱۹۷۴م، معجزه بزرگ ،پژوهشی درعلوم قرآن، ص۳۰۷.
[۳]
حکمت، علی اصغر، ۱۲۷۲ -، امثال قرآن (فصلی ازتاریخ قرآن کریم)، ص۶.
[۴]
ابن قیم جوزیه، محمد بن ابی بکر، ۶۹۱ - ۷۵۱ق، الفوائدالمشوق الی علوم القرآن وعلم البیان، ص۶۷.
[۵]
حسینی، جعفر، ۱۳۲۳-، اسالیب البیان فی القرآن، ص۲۸۴و۲۰۵.
[۶]
عبداللطیف، محمدعبدالوهاب، موسوعة الامثال القرآنیة، ج۲، ص۴۳۴.
[۷]
معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۵، ص۲۶۸.
[۸]
سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۲، ص۲۷۰.
۵ - عناوین مرتبطتشبیه صریح؛ تشبیه ضمنی؛ تشبیه مؤکد؛ تشبیه مرسل؛ خصایص تشبیهات قرآن؛ حکمت تشبیهات قرآن. ۶ - پانویس
۷ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «تشبیهات قرآن». |